خانم دکتر الناز نصیرزاده

امروزه فناوری اطلاعات پیشرفت بسیار چشم‌گیری داشته است. ما در این وبینار می‌خواهیم در مورد تاثیرات و مزایایی که فناوری اطلاعات روی حوزه آموزش گذاشته است صحبت کنیم. اگر در یک سال و نیم اخیر و به دنبال بحران کرونا، بسترهای آموزش مجازی مهیا نبودند، نظام آموزشی با بن‌بست مواجه می‌شد، اما به کمک فناوری اطلاعات و تکنولوژی آموزشی امکان آموزش مجازی فراهم شد و به این‌ترتیب فاکتور مکان از ضروریات آموزش حذف گردید.

علاوه‌بر این پیشرفت‌های آموزش مجازی سدها و محدودیت‌ها زبانی را نیز از میان بردند، به‌طوریکه مدرس به زبان دیگری صحبت می‌کند و شما به زبان مادری خودتان آنها را دریافت می‌کنید.

همه‌ی این ویژگی‌ها سبب شده است كه هزینه و زمان آموزش به طرز چشم‌گیری کاهش پیدا کند.

باید توجه داشت که گسترش آموزش مجازی در کنار همه مزایایی که برای ما داشته است، با معایب و چالش‌هایی نیز همراه بوده است. یکی از این چالش‌ها وجود عوامل حواس‌پرتی یا distractorها بسیار زیاد شده‌اند.

در گذشته، دانش‌آموزان به‌راحتي یک ساعت در کلاس درس می‌نشستند و به درس هم توجه کامل داشتند، اما در دنیای امروزی و با وجود موبایل، شبکه‌های اجتماعی و امثالهم حفظ تمرکز فراگيران در کلاس درس بسیار سخت شده است. به عبارت دیگر جذابیت همه چیز بالا رفته اما به نظر می‌آید آموزش از این مقوله جا مانده است.

جذابیت فضاهای آموزشی را افزایش دهیم؟

یکی از راهکارها استفاده از بازی‌ها برای حل چالش‌ها و مشکلات دنیای واقعی می‌باشد. بازیکنان این بازی‌ها آدم‌های درگیر در این مشکلات هستند، مثلا در حوزه‌ی آموزش فراگیران، در تجارت مشتری‌ها، در دولت شهروندان و در حوزه‌ی سلامت بیماران به‌عنوان بازیکن در نظر گرفته می‌شوند.

این مفهوم در قالب یک شاخه از علم به‌نام گیمیفیکیشن پدید آمده است.

تعریف گیمیفیکیشن چیست؟

تعاریف متعددی برای آن ارائه شده است اما یکی از گویاترین تعریف‌های آن این است: گیمیفیکیشن به استفاده از المان‌های بازی و تکنیک‌های طراحی بازی در زمینه‌های غیر بازی مثل آموزش، تجارت و سلامت گفته می‌شود.

در زبان فارسی ترجمه‌های مختلفی برای کلمه‌ی گیمیفیکیشن ارائه شده است، مانند بازی‌كاری، بازی‌نمایی، بازی‌وارسازی و بازی‌گونگی

بازی‌ها سال‌هاست که در تلاش هستند تا جذابیت‌های لازم برای جذب افراد، درگیر و وفادار کردن آن‌ها را خلق کنند. همچنین آمار نشان می‌دهد که افراد زیادی، زمان بسیار زیادی را صرف بازی می‌کنند و همین موضوع قدرت و تاثیرگذاری بازی‌ها را به‌خوبی نشان می‌دهد.

اما گیمیفیکیشن همیشه به این معنا نیست که همه چیز را به بازی تبدیل کند، بعضی از اوقات افراد حتی خود خبر ندارند در زمین یک بازی قرار گرفته‌اند. به‌عنوان یک مثال ساده، کافی‌شاپی را در نظر بگیرید که به شما یک کارت می‌دهد. روی این کارت نقش تعدادی فنجان وجود دارد و به ازای هر بار حضور شما در کافی‌شاپ یک مهر قهوه روی فنجان‌های کارت شما می‌زند.

هر بار که هوس قهوه خوردن می‌کنید ناخودآگاه این کافی‌شاپ را انتخاب می‌کنید تا در کنار نوشیدن قهوه، مهرهای کارتتان نیز تکمیل شود. شاید خودتان متوجه نباشید اما اکنون شما به‌عنوان بازیکن در طرح گیمیفیکیشن کافی‌شاپ بازی می‌کنید. هدف از این گیمیفیکیشن تبدیل شما به یک مشتری وفادار است.

در طراحی گیمیفیکیشن با مفهوم مهمی به نام حلقه جادویی روبه‌رو هستیم.

تعریف حلقه جادویی در گیمیفیکیشن چیست؟

در هر بازی یک مرز فیزیکی یا مجازی وجود دارد که آن بازی را از دنیای واقعی جدا می‌کند. مثلا «زمین فوتبال» حلقه جادویی «بازی فوتبال» می‌باشد.

بازیکنان در خارج از حلقه جادویی، آزاد هستند و هر کاری که بخواهند می‌توانند انجام دهند، اما وقتی در داخل حلقه قرار می‌گیرند باید قوانین را رعایت کنند.

هدف ما در گیمیفای کردن یک سیستم دو مورد است:

1. طراحی حلقه‌ی جادویی
2. کاری کنیم افراد به صورت داوطلبانه وارد حلقه جادویی شوند و بازی کنند

دانلود فایل